Ostatnio nagłośnione (a z pewnością nie jedyne istniejące) przypadki śmierci młodych kobiet z powodu ewidentnych zaniedbań lekarzy „opiekujących” się ciężarnymi nakazuje wyjaśnienie przyczyn tychże. 

Za podstawową przyczynę uznaje się w kampanii medialnej wyrok tzw. Trybunału Konstytucyjnego uchylający dopuszczalność przerywania ciąży w określonych w ustawie przypadkach. Prawdziwą przyczyną, a tego nie da się przemilczeć jest zaniedbanie lekarzy, a zwłaszcza powoływanie się na „klauzulę sumienia”. 

Warto wyjaśnić, że klauzula ta jest wyjątkowym przypadkiem, w którym lekarz (nie farmaceuta ani pielęgniarka) indywidualnie może wykorzystać tę klauzulę i odmówić wykonania zabiegu, czy podjęcia działań niezgodnych z jego sumieniem.

Istnienie klauzuli nie może zwalniać lekarza od poinformowania pacjentki o miejscu, w którym działania (zabiegi) których on nie wykonuje mogą być wykonane.

Absolutnie nieakceptowalne jest istnienie klauzuli sumienia dla zakładu opieki zdrowotnej (szpitala, przychodni, czy innego zakładu opłacanego ze środków publicznych) czy np. gminy, powiatu czy województwa na terenie których nie są realizowane zabiegi uznane za standardy współczesnej medycyny.

Obowiązkiem państwa jest zabezpieczenie wszystkim obywatelom warunków do korzystania ze świadczeń objętych katalogiem świadczeń medycznych.

Kierujący jednostką służby zdrowia zatrudniony i opłacany ze środków  publicznych odpowiada za zatrudnienie kadr, które mają realizować te świadczenia dla korzyści pacjentów. 

Lekarz zasłaniający się klauzulą sumienia nie może być zatrudniony w jednostce utrzymywanej ze środków publicznych. Istnieją szpitale i przychodnie nie opłacane ze środków publicznych, w których lekarz zasłaniający się klauzulą może się realizować zawodowo zachowując te zasady.

Ostatnie stwierdzenia ministra zdrowia o dopuszczalności przerywania ciąży ze względu na stan zdrowia kobiety, w którym nie wyjaśnił że zdrowie zgodnie z definicją WHO to stan równowagi bio-psycho-społecznej, czyli bazując na tej definicji te trzy czynniki pozwalają na usunięcie ciąży. 

Ale czekam na tego lekarza, który uzna , że względy społeczne zgodnie z definicja WHO pozwolą mu usunąć ciąże. 

Ale nie jestem aż takim optymistą.

Grzegorz Luboiński – dr n.med. specjalista chirurg – onkolog, były naczelny chirurg – onkolog z Centrum Onkologii na warszawskim Ursynowie, były konsultant wojewódzki, kierownik trzech oddziałów w Centrum Onkologii, Senior Visiting Consultat Kuwait Cancer Control Center. Sekretarz Polskiej Unii Onkologii.